Allaha Şirk Koşan Anne Babaya İyilik Yapmak Caiz Mi
Bu konuyu Mahmud Ustaosmanoğlu Hocamızın Hazırladığı Buhari’den Seçme Hadisi Şerifler kitabından bir hadisi şerif ile inşaallah aktarmaya çalışacağız.
Esma bintu Ebî Bekr (Radıyallahü anhüma) şöyle demiştir:
Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) zamanında müşrik olan annem bana (bir takım hediyelerle) gelmişti. Ben Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)‘den fetva istedim de:
– Annem bana sokulmak ve karşılık görmek istiyor. Anneme ilgi gösterip iltifat edebilir miyim? dedim.
Resûlullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
-“Evet, annene ilgi göster ve iltifat et!” buyurdu.
Îzâh
Buhari, bu babın ünvanında Mümtehine suresinin 8. ayeti kerimesini zikretmiştir:
“Allah, sizinle din uğrunda savaşmayan ve sizi yurtlarınızdan çıkarmayanlara iyilik yapmanızı ve onlara âdil davranmanızı yasaklamaz. Çünkü Allah, adaletli olanları sever.”
Bunu ta’kib eden 9. ayeti kerime’de mealen şöyle buyrulmaktadır:
“Allah, yalnız sizinle din uğrunda savaşanları, sizi yurtlarınızdan çıkaranları ve çıkarılmanız için onlara yardım edenleri dost edinmenizi yasaklar. Kim onlara dost olursa, işte zalimler onlardır.”
Taberî, 8. ayet-i kerime’nin -ki, 9. ayeti kerime onun bir neticesi yerindedir- Ebu Bekr (Radıyallahü anh)’ın zevcesi Kuteyle binti Abdi’l-Uzza hakkında nazil olduğunu haber veriyor. Hazreti Ebu Bekr, Kuteyle’yi cahiliyet devrinde boşamıştı. Resulullah Efendimiz Mekke müşrikleriyle antlaşmada bulundukları sırada Kuteyle, kızı Esma’yı Medine’ye ziyarete gelmiş ve ona kuru üzüm, yağ gibi bazı hediyeler de getirmişti. Hazreti Esma validesi olmakla beraber müşrik bir kadını kabul etmekten kaçınmıştı. Ve neticede Resulullah Efendimiz’den bu mesele hakkında hakikati öğrenmek istemişti. Bunun üzerine Cenab-ı Hak bu ayeti kerime’yi indirmiş, Resulullah Efendimiz’de Hazreti Esma’ya: “Annene iltifat et ve iyilik yap!” diye cevap vermiştir.
Bu rivayete göre; ayeti kerime Hudeybiye antlaşmasından sonra ve Mekke’nin fethinden evvel nazil olmuştur. Bu cihetle bu hüküm zımmi ve canının bağışlanması şartıyla teslim olan bütün müşrikleri kapsamaktadır. Bu kişilerle mü’minlerin iyi geçinmeleri yasaklanmış değildir. 9. ayeti kerimede buna işaret etmektedir.(Allaha Şirk Koşan Anne Babaya İyilik Yapmak Caiz Mi)
Bu iki ayet, müslümanlara, dostunu düşmanını esas vasıflarıyla tanıtan ve milletler arası hukuk ve münasebeti ta’yin eden çok mühim iki esastır.
Mü’minlerin harp ve sulh halinde kafirlere karşı takip edecekleri siyaset yolu bu ayetlerde çok açık bir şekilde gösterilip öğretilmiştir.
Esma (Radıyallahü Anha); Ebû Bekr’in kızı, Zübeyr bin Avam’ın zevcesi ve Ashab-ı Kiram’ın ileri gelenlerinden olup, gayet akıllı ve tedbirli bir kadındı. Müşrik olan annesine hürmet etme hususunda tedbirli davranıp, Şer’î Şerife müracaat etmesi de gerçekten onun faziletli bir kadın olduğuna delalet etmektedir.
Ulema, Kuteyle’nin Müslümanlığı kabul edip etmediğinde ihtilaf etmişlerdir. Nevevi, ekseri ulema’ya göre, bu kadın müşrik olarak ölmüştür diyor.
Hadîsi Şerîften Çıkarılan Hükümler
- Kafir olan anne ve babaya yardımda bulunmak caizdir.
- Bazıları bu hadîsi delil getirerek: “Müslüman olan evladın, kafir ebeveynine nafaka vermesi vaciptir.” demişlerdir.
- Akraba ziyareti için yolculuk yapmak caizdir.
Kaynak; Siracu’l-Müttekîn İzahı Sıratu’l Mühtedin 2. Cilt, Yasin yayınevi, syf: 25, 26, 27
Allaha Şirk Koşan Anne Babaya İyilik Yapmak Caiz Mi
