İçme Adabıyla İlgili Hadislerden Çıkarılan 10 Madde

İçme Adabıyla İlgili Hadislerden Çıkarılan 10 Madde

1.İçeceklerinin helal ve tayyib olmasına dikkat etmelisin. Nitekim Efendimiz (aleyhissalatu vesselam buyurmuştur ki;

“Ümmetimden bir zümre, şaraba bir başka ad takarak, onu içmedikçe geceler ve gündüzler tükenmeyecek. (kıyamet kopmayacak)” (İbni Mace, Eşribe, 6)

Helalin ne demek olduğunu biliyorsunuz. Tayyib de hoş, temiz demek.

2.Hiçbir içeceğin su gibi olmadığını suyun yerini tutmadığını unutmamalısın.

Örnek verecek olursak, akşama kadar çay içiyor bir adam. Çayla suyun yeri ayrı. Midenin üçte birini suyla doldurmamız lazım.

3.Bardağı sağ eline alıp, besmele çekip, yavaş yavaş içmelisin.

“Suyu emerek yavaş yavaş içiniz. Onu, bolca nefes almadan içmeyiniz. Zira ciğer hastalığı bu şekilde su içmekten meydana gelir.” Tıbba ait bir tavsiyede bulunuyor Efendimiz

4.Suyu 3 nefeste ve nefesler arasına kısa fasılalar koyarak içmelisin.

“Deve gibi bir nefeste içmeyin. İki üç nefeste için. Bir şey içeceğiniz zaman ‘Besmele’ çekin; içtikten sonra da ‘Elhamdülillah’ deyin.” (Tirmizi, Eşribe, 12)

O fasılalarda ‘sübhanallah’ demek, bir fasıladır mesela. Alimlerimiz böyle söylüyor.

“Suyu üç nefeste içen kimse suya iyice kanar, böylece susuzluğu teskin edilmiş olur.”

Hem suyu üç nefeste içmek, sağlığa daha uygundur.” (Müslim, Taharet, 65; Eşribe, 21)

5. Suyu uzanmış bir halde değil, çoğu kez oturarak içmelisin.

İbni Abbas (radıyallahu anh) ‘dan rivayetle: “Peygamberimize zemzem ikram ettim. Onu ayakta içti” (Buhari, Hac, 76)

Peygamberimiz suyu çoğunlukla ayakta içerdi. Ayrıca zemzem haricinde de suyu ayakta içtiği olmuştur, ifadeyi bilerek kullandım.

6. İçtiğin bardağın ya da sürahinin içine nefes alıp vermemelisin.

7. Altın ve gümüş gibi israf sayılabilecek bardaklarda içmemelisin.

Burada kastedilen israf konusunda hassasiyet sahibi olmaktır. Yoksa gidip de çok pahalı bir bardakla da olmaz.

8. Yanındakilere su ikram ederken kesinlikle sağdan başlamalısın.

Bizim medeniyetimiz sağ medeniyetidir. Efendimiz oturuyorlar. Sağında Bedevi bir zat, solunda ise Hz. Ebubekir. Hz. Ömer de karşısında. Efendimiz su içiyor. Hazreti Ömer içinden şöyle geçiriyor; ‘Suyu herhalde Hz. Ebubekir’e verir.” Efendimiz ise Bedeviye vermiştir. O söylediğinin aksini hiçbir zaman yapmaz, yapmamıştır.

“Abdullah b. Abbas Efendimiz (Aleyhisselam)’in sağına oturmuş, Halid b. Velid de ondan yaşça küçük. O da Efendimiz (aleyhisselam)’in soluna oturmuş. Efendimiz’e süt ikram edilmiş. Efendimiz dönüyor İbn Abbas’a:

“Sıra senin ama müsaade edersen, önce o içsin.” İbn Abbas diyor ki kendi kendine:

“Başta vermeyi düşündüm. Sonra da dedim ki; Resulullah’ın dudaklarını değdirdiği yere dudaklarımı değdireceğim, niye sıramı vereyim?”

-“Hayır ya Resulallah! Ben sıramı veremem.” dedi ve Efendimiz de ona verdi… Bu bir ilkedir.

9. Su ikram ederken, meclistekilerin hepsine verdikten sonra içmelisin. (Müslim)

Ashabın suları azalmış. Allah Rasulü (sallallahu aleyhi ve sellem) askerlerinden birinin matarasını alıyor. Ve o su Efendimiz’in elinde bereketleniyor. Efendimiz suları dolduruyor. En son Efendimiz (aleyhisselam) Ebu Katade’ye soruyor:

-“Ey Ebu Katade! Kaldı mı başkası?” Ebu Katade:

-“Hayır ya Resulallah. Yalnızca sen ve ben kaldık. İlk sen iç ya Resulallah” diyor Ebu Katade. Efendimiz ise; “Hayır” diyor. Ebu Katade:

-“Ya Resulallah! Sen dururken ben nasıl içerim” diyor. Efendimiz:

-“Halka su dağıtan en son içer. Önce sen iç.” diyor ve öyle de yapıyorlar.

10.Hamd ederek bitirmeli ve verilen her nimetten sorguya çekileceğini unutmamalısın.

Efendimiz bir yudum su içti, arkasından da elhamdülillah demişti. Sonra görenlerin bize naklettiği gibi gözünden yaşlar süzülerek, sakalından yere damlamıştı ve: “Bunların da hesabı var” demişti.

Peygamber Sallallahu Aleyhi ve Sellem’in su içtikten sonra yaptığı dualardan bitanesi de şöyledir:

“Hamd, suyu rahmetiyle tatlı ve zevkli yaratan Allah’a mahsustur. O Allah ki, günahlarımızdan ötürü suyu acı ve tuzlu kılmamıştır.” (Taberi, Dua, 4/1219)

Hz. Ebu Hureyre (ra) anlatıyor: “Resûlullah (sas) bir gün şöyle hitap ettiler: “Ey insanlar! Allah Teâlâ hazretleri tayyibtir (temizdir), tayyibten başka bir şey kabul etmez. Allah’ın mü’minlere emrettiği şeyler, peygamberlere emretmiş olduklarının aynısıdır.

Nitekim Allah Teâlâ: “Ey Peygamberler, Temiz/helal şeylerden yiyin, salih amel işleyin. Çünkü ben yaptıklarınızı hakkıyla bilenim” (Mü’minûn, 51) diye emretmiş; Mü’minlere de:

“Ey iman edenler! Size verdiğimiz rızıkların temiz/helal olanlarından yiyin” (Bakara, 172) diye emirde bulunmuştur. Sonra seferi uzatıp, saçı başı dağınık, toz-toprak içinde kalan ve elini semaya kaldırıp:

“Ey Rabbim! Ey Rabbim!” diye dua eden bir yolcuyu zikredip, dedi ki: “Bu yolcunun yediği haram, içtiği haram, giydiği haramdır ve haramla beslenmektedir. Peki, böyle bir kimsenin duasına nasıl icabet edilir?”(Müslim, Zekât, 65)

“Kim Allah’tan korkarsa, Allah ona bir çıkış yolu ihsan eder.” (Talak Süresi, 65/2)

Muhteşem Ahlak Dersleri, Sünnette Koruyucu Hekimlik ve İçme Adabı, Muhammed Emin Yıldırım Hocaefendi