Soru: Kerahat vaktinde kılınan sabah namazı kaza yerine geçer deniliyor. Peki biz kerahat vaktinde kalkarsak sabah namazını kılmalı mıyız yoksa kerahat vaktinin çıkmasını bekleyip sonra kaza mı etmeliyiz?
Değerli Kardeşimiz;
1. Sabah Kerâhet Vakti: Güneş doğarken başlar ve 45 dakika sonra sona erer.
2. Öğle Kerâhet Vakti: Güneş tepedeyken; Öğle namazı vaktinden 30 dakika (veya yaklaşık 45 dakika) önce başlar ve öğle ezanı ile sona erer.
3. Akşam Kerâhet Vakti: Güneş batarken, yani akşam namazından 45 dakika önce başlar ve akşam ezanı okununca sona erer.
Kısaca güneş doğarken, tepedeyken ve batarken namaz kılınmaz. Kılınması tahrîmen mekruhtur ((= “harama yakın”) .
Kerâhet vaktinde kılınan farz namaz geçerli değildir. Nâfileler sahih olsa da, usûlen mekruh olur.
Bu üç vakitte başlanan nâfileleri bozmalı, ancak başka bir zamanda kazâ etmelidir.
Akşam kerâhat vaktinde ikindi namazının farzı hariç, bir farz namaz kılınsa dahi sahih (doğru) olmaz. Bu yüzden kerâhat vaktinde kılınan farz namazın, kerâhat vakti çıktıktan sonra o namazın tekrar kılınması daha doğru olur.
Tilavet secdesi vaciptir ve kerahat vakti kılınmaz. Kılınsa dahi sahih değildir. Kısacası kerâhat vakti hiçbir şekilde namaz ve secde yapılmaz. Yalnızca o günün ikindi namazının farzına izin vardır.
Sahabiden Ukbe b. Amir Radiallahu Angum şöyle anlatmıştır:
Resulullah Sallallahu aleyhi ve Sellem üç vakitte namaz kılmamızı ve cenazemizi defnetmemizi yasakladı. Bu vakitler:
Güneş doğmaya başladığı andan yükselinceye kadar. Öğleyin güneş tepe noktasına gelince, batıya meyledinceye kadar. Güneş batmaya meylettiği andan batıncaya kadar.
Kaynaklar: Müslim, Müsâfirîn 293; Ebû Dâvud, Cenâiz 55; Tirmizî, Cenâiz 41
Hadiste zikredilen üç vakit, gündüzün uzunluk ve kısalığına göre değişmekle birlikte, yaklaşık olarak kırk beşer dakikalık sürelerdir. Bu vakitlerde namaz kılınması, yukarıdaki hadis ve aynı anlamda olan daha başka hadisler dolayısıyla mekruh görülmüştür.
Şuna da dikkat çekmek lazımdır: Bir kimsenin ikindi namazını kerahet vaktine bırakmaması esastır. Fakat her nasılsa kerahet vaktine kalmışsa, güneş batıncaya kadar ikindi namazını yine de mutlaka kılmalıdır. Çünkü namazı kerahet vaktine bırakmak mekruh, kazaya bırakmak ise haramdır.
Bu üç vaktin dışında iki vakit daha vardır ki, o vakitlerde nafile namaz kılınması mekruh görülmüştür.
- Sabah namazının vakti girdikten sonra güneş doğuncaya kadar sadece sabah namazının iki rek’at sünneti kılınabilir. Bunun dışında nafile bir namaz kılınması mekruh görülmüştür.
- İkindi namazı kılındıktan sonra güneş batıncaya kadar nafile namaz kılınması mekruhtur.
Resulullah Sallallahu aleyhi ve Sellem, bu vakitlerde vaktin namazının dışında namaz kılmayı yasaklamıştır.
Buna göre sabah namazını kerahet vaktinde kılan bir kimse yeniden kılmalıdır. Eğer o günün öğle vakti olmadan kaza ederse, sünnetiyle beraber kaza eder. Başka zamana kalırsa sadece farzını kaza eder.
Ve Allah, her şeyi en iyi bilendir.
