Sakal Bırakmadaki 10 Mekruh

Sakal Bırakmadaki 10 Mekruh

Aşağıdaki hasletler, sakalın mekruhlarıdır. Bunların bazılarındaki kerahet (mekruhluk), diğer bazılarından daha şiddetlidir:

1.Sakalı (saç da böyledir) siyaha boyamak.

Allah Resulü (aleyhissalatu vesselam), saç ve sakalı siyah renge boyamayı nehyetmiştir. Onun bu konudaki sözleri şöyledir:

“Saç ve sakalınızı siyaha boyamayın. Çünkü bunları siyaha boyamak, cehennem ehlinin (diğer bir rivayette kafirlerin) adetidir.” (Taberani, Hakim) “Beyazı bir renkle değiştirin, fakat siyahtan sakının.” (Müslim -Hz. Ebubekir’in babası Ebu Kuhafe getirilmişti. Yaşlılıktan dolayı saçları pamuk gibi bembeyazdı. Allah Resulü aleyhissalatu vesselam onu bu halde görünce, bu sözü söyledi) 

“Ahir zamanda bir kavim saç ve sakalını siyaha boyayacaktır. Bunlar, cennetin kokusunu bile duymayacaklardır.” (Ebu Davud, Nesai) 

Denildiğine göre saç ve sakalı siyaha boyamayı ilk olarak Firavun yapmıştır. Beyaz saç ve sakalı siyaha boyamak kişiye gaflet kazandırır ve yaşının yanlış tahmin edilmesine yol açıp aldanışlara sebep olur.

Rivayete göre Hz. Ömer (radıyallahu anh) zamanında bir kişi saç ve sakalını siyaha boyamış ve bir kız bulup evlenmiştir. Onun gerçek yaşı anlaşılınca, kız tarafı onu Hz. Ömer’e şikayet etmiş. Hz. Ömer şikayeti haklı bulup, kıyılan nikahı bozmuş ve adamı aldatmak suçundan dolayı kırbaçlamıştır. Allah Resulü (aleyhissalatu vesselam) şöyle buyurmuştur:

“Bizi aldatan bizden değildir.” (Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, Ahmed)

Ve şöyle buyurmuştur: “En kötü yaşlılarınız, kendilerini gençlerinize benzetenlerdir.” (Taberani)

Bazı alimler, savaş halinde olanların, düşman tarafına genç ve güçlü görünmek için beyaz olan saç ve sakallarını siyaha boyamalarını caiz görmüşlerdir.” Çünkü “savaş taktiktir.”

2. Yaşlanıp olgunlaştığını, saygı görme ve sözü dinlenir olma hakkını kazandığını göstermek için, saç ve sakalı beyaza boyamak.

Şu bilinmelidir ki, olgunlaşmak yaşla değil, ilim iledir. Cahil bir insan yaşlı da olsa ham ve çiğdir. İlim sahibi olan kimse ise, genç de olsa olgundur. Bu sebeple, her yaşta onun sözü dinlenir ve kendisine saygılı olunur.

Nitekim Hz. Ömer radıyallahu anh, henüz çok genç olan ve fakat ilim tahsil etmiş bulunan Abdullah İbn Abbas’ı meşveret meclisi‘ne davet eder ve gündemde olan konular hakkında onun fikrini sorardı. Abdullah İbn Abbas şöyle demiştir: “Allah Teala ilmi bana genç yaşta verdi. Hayrın hepsi de genç yaştadır. Onun için Kuran-ı Kerim’de de gençler övülmüş, küfür ve şirke karşı geldikleri zaman Hz. İbrahim ve Ashab-ı Kehf’in genç olduklarına işaret edilmiştir.

Enes radıyallahu anh, şöyle demiştir: “Allah Resulü vefat ettiği zaman, saç ve sakalında yirmi adet beyaz kıl vardı. Allah Teala onu genç bir yaşta aldı, yaşlandırıp kötü hallere düşürmedi.”

İmam Malik şunu söylemiştir: “İlim ve irfanınız yoksa, sakal sizi gururlandırmasın! Çünkü tekenin de sakalı vardır.”

Ali İbn Hüseyin şunu söylemiştir: ” İlimde seni geçen, yaş itibariyle senden genç de olsa senin önündedir.”

3. Yaşlanmayı nefsine yediremediği için, beyaz kıllarını almak.

Allah Resulü aleyhissalatu vesselam bunu nehyetmiş, ve ‘saçlardaki beyazlığın müminin nuru olduğunu’ söylemiştir. (Ebu Davud, Tirmizi, Nesai)

4. Kıllarını çekip yolmak.

Bunu yapmak, kişinin hafifliğini gösterir. Bu yüzden Hz. Ömer ve kadı İbni Ebi Leyla, sakalını yolan kişinin şahitliğini kabul etmezlerdi.

5. Sakalının çıkmaması için ilk delikanlılık tüylerini koparmak.

Bu iş, büyük münker(çirkin iş)lerdendir. Çünkü sakaldan kaçmamak lazımdır. O, yaratılışı tamamlar, erkeği süsler, onu kadınlardan ayırır, ona vakar, olgunluk, haya ve ciddiyet kazandırır. Sakal, sahibinin namasuna sövülmesini de önler. Çünkü sakallı bir kimseye kızan sefih ve fasık bir kimse, onun sakalına söver.

6. Sakalı bir tutamdan daha kısa kesmek. 

7.Yanakları traş edip, sakalı çene üzerinde kuş kuyruğu gibi bırakmak.

8. Favorileri uzatıp, sakalın üzerine salmak.

Bu keyfiyet, salih kimselerin değil, fasık kimselerin adetidir.

9. Sakalı gösteriş için taramak veya zühd intibaını vermek için ihmal etmek.

Bişr ibni Hars (el-Hafi) şöyle demiştir: “Sakalda iki çeşit şirk vardır: Bunlardan birisi, onu gösteriş için süslemek. Diğeri de, zahid görünmek için onu kendi haline terk etmektir.

10. Siyah sakalına gençlik gafletiyle, beyazına da yaşlılık büyüklenmesiyle bakmak.

Bu iki bakış bütün haller de mekruhtur. Çünkü gaflet ve büyüklenmek kötülenmiş sıfatlardır. Bu kötü sıfatlar diğer kötülüklerin de kaynaklarıdır.

Buraya kadar saydıklarımız, cesetteki kirlilikler ve fazlalıklardır. Şu kesin olarak bilinmelidir ki, kalp ve ruhta oluşan kirlilikler ve onlardan sökülüp atılması gereken fazlalıklar, sayı itibariyle bunlardan daha fazla, ele alınması yönünden de daha önceliklidirler.

Kaynak; Hüccetül İslam İmam Gazali, el-İhya, Temizlik Babı, syf: 234-239

İlginizi Çekebilir: Peygamber Efendimize Salavat Getirmenin 13 Fazileti