Abdest, namaz kılmak için abdest almak farzdır. Yani abdest almak, namazın farzlarındandır. Abdest alınmadan kılınan namaz geçersizdir.
Abdest demek belirli uzuvları organları yıkamak ve meshetmek demektir.
Cebrail (aleyhisselam) Hz. Peygamber’e namaz kılmasını gösterip öğretmek için geldiğinde, önce abdest almasını göstermiştir. Yani abdest namazla beraber farz kılınmıştır.
Abdest kelimesinin anlamı farsçadan gelmekte olup; Ab: su, Dest: el kelimelerinden oluşarak el suyu anlamına gelmektedir. Abdest’in arapçadaki anlamı ise Vudu’dur. Manası ise temizlik, güzellik, parlaklık demektir.
Kur’ân-ı Kerimi tutmak, Kabe’yi tavaf etmek, tilavet secdesi yapmak, cenaze namazı kılmak için de abdest almak gerekir.
Peygamberimiz (sallallahü aleyhi ve sellem) buyurdular ki: “Abdestli olarak ölen, ölüm acısı çekmez. Çünkü abdest, imanlı olmanın alametidir. Namazın anahtarı, bedenin günahlardan temizleyicisidir.
Abdestin Sünnetleri
Sünnet, Hz. Peygamber’in devamlı olarak yaptığı ve bir mazeret olmaksızın terketmediği şeydir.
1- Abdeste başlarken, Besmele ile başlamak,
2- Elleri, bilekleri ile beraber, üçer kere yıkamak,
3- Ağzı, ayrı ayrı su ile, üç kere yıkamak,
4- Burnu, ayrı ayrı su ile, üç kere yıkamak,
5- Kaş, sakal ve bıyık altındaki görünmeyen deriyi, yüzü yıkarken ıslatmak,
6- Yüzünü yıkarken, iki kaşın altını ıslatmak,
7- Sakalın, sarkan kısmını mesh etmek,
8- Sakalın, sarkan kısmını sağ elin yaş parmaklarını tarak gibi sokarak hilallemek,
9- Dişleri bir şey ile ovmak, temizlemek,
10- Başın her tarafını bir kere mesh etmek,
11- İki kulağı birer kere mesh etmek,
12- El ve ayak parmaklarının arasını hilallemek,
13- Enseyi üçer bitişik parmaklarla, bir kere mesh etmek,
14- Yıkanacak yerleri, üçer kere yıkamak,
15- Yüzü yıkarken abdeste kalb ile niyet etmek,
16- Tertibe riayet etmek. Yani uzuvları sıra ile yıkamak,
17- Yıkanan yerleri ovmak,
18- Her uzvu birbiri arkasından yıkarken başka işle uğraşmamak.
Abdestin Farzları
Abdest alırken yapılan dört temel esasa abdestin farzları denir. Bu farzlar:
1- Yüzü bir kere yıkamak (yüz, iki kulak memesi ve saç kesimi ile çene arasıdır),
2- İki kolu dirsekler ile birlikte bir kere yıkamak,
3- Başın dörtte bir kısmını meshetmek, yani yaş eli başa sürmek,
4- Ayakları yandaki topuk kemikleri ile birlikte bir kere yıkamak.
“”Ey iman edenler! Namaz kılmaya kalktığınız zaman, yüzlerinizi ve dirseklere kadar ellerinizi yıkayın. Başlarınızı meshedin, topuklarıyla beraber ayaklarınızı yıkayın…” (Maide, 6)
Dört Mezhebe Göre Abdestin Farzları
1- Yüzü, bir kere yıkamak. Yüz, iki kulak memesi ve saç kesimi ile çene arasıdır.
2- İki kolu, dirsekleri ile birlikte, bir kere yıkamak.
3- Başın dörtte bir kısmını mesh etmek, yani yaş eli başa sürmek.
4- ki ayağı, iki yandaki topuk kemikleri ile birlikte, bir kere yıkamaktır.
Maliki mezhebinde:
1- Niyet,
2- Yüzü yıkamak,
3- İki kolu yıkamak,
4- Başın tamamını mesh etmek,
5- İki ayağı yıkamak,
6- Muvalat (ara vermeden, uzuvları peş peşe yıkamak),
7- Delk (yıkanan yerleri ovmak.)
Şafii mezhebinde:
1- Niyet,
2- Yüzü yıkamak,
3- İki kolu ellerle birlikte yıkamak,
4- Başın, az bir kısmını mesh etmek,
5- İki ayağı yıkamak,
6- Tertip (Sırayla yıkamak.)
Hanbeli mezhebinde:
Abdestin farzı altıdır. Abdestin şartları da farzdır. Bu farzlar da dahil edilince, abdestin farzları on oluyor:
1- Niyet,
2- Besmele çekmek,
3- Yüzü yıkamak,
4- Ağzı yıkamak,
5- Burnu yıkamak,
6- İki kolu ellerle birlikte yıkamak,
7- Başın tamamını mesh etmek, (Kulaklar başa dahildir.)
8- İki ayağı yıkamak,
9- Tertip,
10- Muvalat.
Abdesti Sırası İle Alma Şekli
5- Sağ el ile buruna üç kere su verip, sol el ile sümkürülür,
6- Avuçlara su alıp, alından çene altına, şakaklara kadar üç kez yüz yıkanır,
7- Sol el ile sağ kol dirsek ile beraber üç kez yıkanır,
8- Sağ el ile sol kol dirsek ile beraber üç kez yıkanır,
9- Her iki kol yıkandıktan sonra, eller tekrar yıkanır ve başın dörtte biri mesh edilir, (başın üst kısmına ıslak elle dokunulur)
10- Daha sonra sağ ve sol elin şehadet parmakları ile iki kulağın deliklerine su verirken baş parmaklar ile kulakların arkası mesh edilir,
11- Ellerin dış yüzü ile ense mesh edilir,
12- Sol elin küçük parmağı ile, sağ ayağın küçük parmağından başlayarak, ayak parmaklarının arasını hilallemek suretiyle, topuklarla birlikte, sağ ayak üç kez yıkanır,
13- Sol ayağı üç kez yıkarken, ayak parmaklarının arasını küçük parmağı ile bu sefer baş parmaktan başlayarak, küçük parmağa doğru, ayak parmaklarının arasını hilallemek suretiyle topuk ile birlikte yıkanır.
Abdest Alınırken Okunacak Dualar
Okunuşu: “Elhamdulillâhillezî ce’alel-mâe tahûren ve ce’alel-İslâme nûra.”
Anlamı: “Suyu temizleyici, İslâm’ı da nur kılan Allah’a hamdolsun.”2- Ağız Yıkanırken Okunacak Duâ
Okunuşu: “Allâhümme! Esgınî min havzı nebiyyike ke’sen lâ ezme’u ba’dehû ebedâ.”
Anlamı: “Ey Rabb’im, bana Peygamberinin (Sallallâhu Aleyhi ve Sellem) havzından bir kâse içir, ondan sonra hiç susamayayım.”3- Burna Su Verilirken Okunacak Duâ
Okunuşu: “Allâhümme Erihnî raihatel Cenneti verzugnî min neîmihâ vela türıhnî raihaten naar.”
Anlamı: “Allah’ım! Bana Cennetin kokusunu nasip et ve Cennet nimetleriyle rızıklandır. Cehennem kokusunu bana nasip etme.”4- Yüz Yıkanırken Okunacak Duâ
Okunuşu: “Allâhümme! Beyyıd vechîy binûrike yevme tebyeddu vücûhun ve tesveddu vücûh.”
Anlamı : “Ey Rabb’im! Nice yüzlerin beyaz, nice yüzlerin kara olacağı günde yüzümü nurunla beyaz kıl, nurlandır.”
5- Sağ Kol Yıkanırken Okunacak Duâ
Okunuşu: “Allâhümme! A’tınîy kitâbîy bi-yemînî ve hâsibnîy hısâben yesîra.”
Anlamı: “Ey Rabb’im! Kitabımı sağ elime ver ve hesabımı kolay gör.”
6- Sol Kol Yıkanırken Okunacak Duâ
Okunuşu: “Allâhümme! Lâ tu’tınî kitâbî bi şimâlî ve lâ min verâi zahrî ve lâ tuhâsibnî hısâben şedîdâ.”
Anlamı: “Ey Rabb’im! Kitabımı sol elime verme, arkamdan da verme ve hesabımı zorlaştırma.”
7- Baş Meshedilirken Okunacak Duâ
Okunuşu: “Allâhümme! Ğaşşinî bi rahmetike ve enzil ’aleyye min berakâtike.”
Anlamı: “Allah’ım! Beni rahmetinle sar, üzerime bereketinden indir.”
8- Kulak Meshedilirken Okunacak Duâ
Okunuşu: “Allâhümmec’alnî minel-lezîne yestemi’ûnel – kavle fe yettebi’ûne ahsenehû.”
Anlamı: “Ey Rabb’im! Beni sözü dinleyip de ona en güzel şekilde tabi olanlardan kıl.”
9- Boyun Meshedilirken Okunacak Duâ
Okunuşu: “Allâhümme a’tık rakabetî minen-nâr. Vahfazni minesselasili vel ağlâl”
Anlamı: “Ey Rabb’im! Benim boynumu ateş esaretinden, cehennem zincirleri ve bukalarından muhafaza et.”
10- Sağ Ayak Yıkanırken Okunacak Duâ
Okunuşu: “Allâhümme! Sebbit kademeyye ‘alas-sıratı yevme tezillü fîhil-akdâm.”
Anlamı : “Ey Rabb’im! Nice ayakların kaydığı günde benim ayaklarımı sırat üzerinde sabit kıl.”
11- Sol Ayak Yıkanırken Okunacak Duâ
Okunuşu: Allâhümme’c-alli sa’yî meşkûren ve zenbî mağfûren ve amelî makbûlen ve ticâretî len tebûre.
Anlamı: Ey Rabb’im! Bana râzı olduğun bir çalışma ver, günahımı bağışla, makbul bir amel ve zarar etmeyen bir
ticâret nasîb et.
12- Abdest Bittikten Sonra Okunacak Duâ
Okunuşu: ”Allâhümmecalnî minettevvabine vecalnî minel mütedahhirîn vecalnî min ibadikessalihîn. Vecealnî minellezine la *havfün aleyhim velahüm yahzenûn. SübhânekAllâhümme vebihamdike Eşhedüenla ilahe illa ente vahdeke lâ şerikeleke ve enne Muhammeden abdüke ve rasûlüke. Estağfiruke veetübü ileyke. ”
Anlamı: “Allah’ım beni çok tövbe edenlerden kıl ve çok temizlenenlerden kıl ve salih kullarından eyle. Kıyamet gününde üzerinde korku olmayan ve mahzun
olmayanlardan eyle. Allah’ım, Sen’i bütün noksan sıfatlardan tenzih ederim. Sana hamd ederim. Şahadet ederim ki Sen’den başka ilah yoktur. Sen’in şerikin de (ortağın) yoktur. Yine şahadet ederim ki Muhammed (Sallallâhu Aleyhi ve Sellem) Sen’in kulun ve rasulündür. Sen’den mağfiret talep ederim ve Sana tövbe ederim.”
Abdest Bozan Hadiseler
2- Vücudun bir yerinden kan ve irin çıkmak,
3- Ağız dolusu kusmak,
4- Ağızdaki kanamaların fazla olması,
5- Uyumak,
6- Bayılmak,
7- Namaz kılarken yandaki işitecek kadar gülmek,
8- Bir anlık çıldırmak, delirmek abdesti bozar,
9- Sarhoş olmak,
10- Eşlerin birbiri ile aşırı derecede oynaşması,
11- Erkeklerin ve kadınların idrar kaçırmamak için önlerine koydukları pamuk fitilin dısarda kalan kısmı ıslanınca abdest bozulur,
12- Teyemmümlü kimsenin suyu bulması abdesti bozar.
Abdest Bozmayan Hadiseler
2- Balgam kusmak,
3- Kan kusunca, bastan gelen sıvı kan, tükürükten az ise,
4- Disten akan kan, tükrükden az ise,
5- Bastan gelen katı kan, çok olsa dahi,
6- Mideden, ciğerden gelen katı kan, ağız dolusu değil ise,
7- Kulağa damlatılan yağ, kulaktan veya burundan çıkarsa,
8- Buruna çekilen sey, burundan günlerce sonra da geri gelirse,
9- Birşeyi ısırınca, o sey üzerinde kan görürse,
10- Ağızdan, kulaktan ve derideki yaradan çıkan kurtlar,
11- Kadın çocuğunu emzirince,
12- Çok da olsa terlemekle,
13- Sinek, sivrisinek, pire, tahta biti gibi haşereler çok emseler de,
14- Az olup, yayılmayan kan ve agız dolusu olmayan kay yani kusmak,
15- Uyurken dayanılan şey çekildiğinde düşmezse,
16- Namazda uyumak,
17- Dizlerini dikip, basını dizlerinin üstüne koyup uyursa,
18- Ayaklarını bir yanına çıkarıp, yere oturarak uyursa,
19- Çıplak hayvan üstünde uyursa, hayvan yokuş çıkıyor veya düz yerde gidiyorsa,
20- Namazda tebessüm etmek,
21- Namazda iken güldüğünü yalnız kendi isitirse,
22- Saç, sakal, bıyık ve tırnak kesmek,
23- Yara kabuğunun düşmesi ile, abdesti bozulmaz.
Abdest Videolu Anlatım
İkra İlim Meclisi