Kur’an-ı Kerim’i Kim Mushaf Haline Getirmiştir?

Rabbimizin, Cebrail aleyhisselam vasıtası ile Peygamber Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem’e parça parça indirdiği ve kıyamet gününe kadar dünyaya gelecek tüm insanlara bir Nur ve Hayat Kitabı olacak olan Kur’an-ı Kerim kim tarafından kitap haline getirilmiştir?

Vahyin gelişinin Peygamberimiz Hz.Muhammed aleyhissalatu vesselam’ın vefatına kadar sürmesi ve ayetlerin sırayla değil de karışık bir şekilde inmesinden dolayı Peygamber Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem hayatta olduğu zaman zarfında Kur’an-ı Kerim; deri parçaları, kürek kemiği, düz zeminli taş parçaları ve parşömen gibi farklı malzemelere, ilk ayetin inmesinden son ayete kadar vahiy katipleri tarafından yazılmış ve dağınık durumdaydı. Ayrıca birçok sahabe de Kur’an’ın tamamını ezberlemişti.

Peygamberimiz aleyhissalatu vesselam vefat ettikten sonra savaşlarda birçok hafız sahabenin ölmesi nedeniyle ilk halife olan Hz.Ebubekir radıyallahu anha endişeye kapılır ve Kur’an-ı Kerim‘i iki kapak arasında tam ve mükemmel bir nüsha haline getirmek ister. Fakat “Allah Resulü tarafından yapılmayan bir şeyi yapmam doğru olur mu?” düşüncesi, Hz.Ebubekir’i isteğini uygulamaya geçirmekten alıkoyar.

Yemame Savaşı’ndan sonra Hz.Ömer radıyallahu anha Hz.Ebubekir’in yanına gelir ve aralarında şöyle bir muhabbet geçer :

Hz.Ömer : ‘Ey Allah Resulü’nün Halifesi! Bildiğiniz gibi Yemame‘deki çarpışmalarda hafızlardan birçok şehit verdik. Öyle görünüyor ki savaşlar sürdükçe bu sayı artacaktır. Bu da Kur’an’dan bir kısım ayetlerin kaybolma sonucunu doğurabilir. Bana kalırsa Kur’an ayetlerinin bir araya getirilmesi (cem edilmesi) için bir emir vermelisiniz.’

Hz.Ebubekir : ‘Allah Resulü tarafından yapılmayan bir şeyi yapmam doğru olur mu?’

Hz.Ömer : ‘Vallahi bu hayırlı bir iştir.’

Hz.Ömer’i haklı bulan Hz.Ebubekir radıyallahu anha bunun üzerine ashabtan Hz.Zeyd İbn Sabit‘i çağırttı ve Hz.Ömer ile aralarında geçen konuşmayı anlattıktan sonra :

Sen; genç, zeki ve aklı başında birisin. Allah Resulü’nün vahiy katibiydin. Şu ana kadar aleyhinde tek bir söz de duymuş değilim. Ciddi ve geniş bir araştırmaya başlayarak Kur’an’ı (ayetlerini) bir araya topla!”

dedi. Hz.Zeyd radıyallahu anha böyle büyük sorumluluk karşısında şöyle söylemiştir :

Bir dağ taşımamı söyleselerdi, bana yüklenen bu görevden daha ağır gelmezdi!”

Hz.Ebubekir radıyallahu anha Hz.Zeyd’e, sadece hafızaya güvenmemesini, her bir ayetin hazırlanacak olan metne katılabilmesi için en az iki yazılı delil ile kanıtlanmasını istemiştir.

Hz.Zeyd radıyallahu anha başında bulunduğu heyetle çalışmaya başladı. Heyet aldığı emir gereği yoğun ve titiz bir çalışma sonunda iki yazılı belge ile kanıtlanan tüm ayetleri bir araya getirdi. Sonra Hz.Ebubekir’in gözetiminde hafızların da kontrolünden geçirilerek Kur’an, henüz Peygamber Efendimiz Hz.Muhammedaleyhissalatu vesselam’ın vefatının üzerinden bir yıl geçmemişken tek cilt haline getirildi ve adına “Mushaf” dendi.

Özetle :
Kur’an-ı Kerim, Peygamber Efendimiz sallallahu aleyhi vesellem’in vefatının üzerinden bir yıl geçmeden, ilk halife olan Hz.Ebubekir radıyallahu anha tarafından emir alan Hz.Zeyd’in titiz çalışmalarıyla toplanmış ve “Mushaf” haline getirilmiştir. Hz.Osman radıyallahu anha halife olduktan sonra da Kur’an ilk defa çoğaltılmıştır.

Kaynak : Sadakatte Zirve Hz.Ebubekir (ra), Salih Suruç, Timaş Yayınları, 2007