Yanlış Anlatılan Harem
Harem, lûgatte korunan, mukaddes ve muhterem yer anlamına gelir.Harem padişahın eşleri, cariyeleri ve annesi (valide sultan) tarafından oluşan, harem dairesindekilerin dışarıdaki namahrem erkeklerle karşılaşmadan hayatlarını idame ettirebildikleri, eğitim, terbiye, sanat, el işi ve usul dersleri aldıkları donanımlı bir okuldur.
Haremin yanlış anlatıldığı üzere insanlardaki bakış açısı oldukça kötüye gitmiş durumdadır. Bunu doğru bilgi akışını sağlayarak onarmak ise bizlerin üzerine gerekli olmuştur. Tarihimizi yanlış anlatılardan arındırarak ortaya çıkarmak, insanların gerçekleri anlamasını sağlamak en önemli görevimiz haline gelmiştir.
Harem, padişahın eşleri ve annesinin yanı sıra, onları korumakla görevli olan, bir nevi padişahın en değerlilerini teslim ettiği harem ağalarından oluşur. Harem ağaları, hadım edilmiş kişilerden seçilirdi. Çünkü Kur’an’da, “Ve mü’min kadınlara da söyle, gözlerini sakınsınlar ve avret mahallerini muhafaza etsinler ve ziynetlerini açmasınlar, onlardan her zahir olanı müstesna ve başörtülerini yakalarının üzerine sarkıtsınlar ve ziynetlerini açıvermesinler. Ancak kocalarına veyahut kendi babalarına veya kocalarının babalarına veya kendi oğullarına veya kocalarının oğullarına veya kendi kardeşlerine veya kendi kardeşlerinin oğullarına veya kendi kızkardeşlerinin oğullarına veyahut kendi kadınlarına veya kendi ellerinin malik olduğu cariyelerine veyahut erkeklikten kesilmiş hizmetçilerine veya kadınların avret mahellerine muttali olmayan çocuklara (karşı açıverilmesi) müstesna. Ve ziynetlerinden gizledikleri bilinsin diye ayaklarını da birbirine vurmasınlar. Ve cümleten Allah’a tevbe ediniz, ey mü’minler! Tâ ki felaha erebilesiniz.” buyrularak Kadınlar için, ‘erkeklikten kesilmiş’ olanların namahrem olmadıkları işaret edilmiştir.
Cariye hususuna değinmek gerekirse, Padişahların çokça cariyeleri olmuştur. Padişahın cariyelerinden doğan çocukları da malumunuz üzere Müslüman doğmuştur. Cariye konusunun da bazı çevreler tarafından yanlış anlaşıldığını ve aktarıldığını biliyoruz. Oryantalist bir bakış açısıyla yazılmış eserler, Padişahları kadın düşkünü ve buna bağlı zamanlarının hemen hemen tamamını Harem’de geçirdiklerini iddia etmiştir ve eserlerine bu hastalıklı fikri nakşetmişlerdir. Lakin durumun böyle olmadığını, Padişahın Harem’e girmek için bile Valide Sultan’dan izin alması gerektiğini, bütün bu hassas konuların şekli hudutlarla sınırlandırıldığını, usule ve adaba göre tanzim edildiğini sahih kaynaklardan tahlil edebiliyoruz.
Diğer bir husus da; Padişah ile cariye arasındaki ilişkinin meşruluğu. Bu husus da şuan oldukça saptırılmış ve batılı kaynakların, portrelerinden hareketle fikri dünyamıza zerk edilmiştir. Çizilen portrelerde ahlak ve adap kurallarının hiçe sayıldığı, Harem’in adeta bir fuhuş yuvası gibi kullanıldığı fikri işlenmiştir. Bu iddianın da kesinlikle aslı astarı yoktur. Yukarıda da belirttiğimiz üzere Padişahın Harem’e giriş çıkışları belirli bir düzene sokulmuş, bu düzen içerisindeki kontrolleri de bizzat Padişahın validesi üstlenmiştir. İzlenen usul kesinlikle edep, ahlak, haya ve İslami değerlerle örtüşmektedir.
Padişahla cariye arasındaki nikahsız ilişkinin caiz olduğunu şu ayetlerle ortaya koyabiliriz;
4:3/ Eğer öksüz kızlarla evlendiğinizde onlara karşı adaletli davranamamaktan korkarsanız, hoşunuza giden diğer kadınlardan iki, üç ve dörde kadar evlenebilirsiniz. Eğer adaleti gözetmemekten korkarsanız, o zaman bir tane ile veya elinizin altındakiyle (sahip olduğunuz câriye ile) yetinin. Doğruluktan ayrılmamak için bu daha elverişlidir. (alimler buradaki ‘elinizin altındakiyle’ nitelemesini ‘sahip olduğunuz cariye ile’ olarak te’vil etmişlerdir)
33:50/ Ey Nebî(yy-i zîşân)! Şüphesiz Biz sana, mehirlerini verdiğin o eşlerini, (câriye olarak) Allâh’ın sana ganimet verdiklerinden o sağ elinin mâlik olduklarını, o seninle birlikte hicret etmiş olan amcanın kızlarını, halalarının kızlarını, dayının kızlarını ve teyzelerinin kızlarını helâl ettik! Bir de imanlı bir kadın kendini peygambere bağışlarsa, o Nebî de onunla evlenmek dilerse, (bu şekilde mehirsiz evlilik) müminler dışında sırf sana mahsus olarak (helâl edilmiştir)! Tâ ki (kendini sana bağışlayan bir kadınla evlenmen hususunda) senin üzerine hiçbir darlık olmasın. Gerçekten de Biz, eşleri ve sağ ellerinin mâlik oldukları (câriyelerin mehirleri ve hakları) hususunda onlara ne farz ettiğimizi bilmekte (ve yüce hikmetlere dayanan yanılmaz ilmimize göre hükümler tespit etmekte) yiz! Allâh dâima (sakınılması zor olan şeylerden dolayı vuku bulan hataları çokça bağışlayan bir) Ğafûr ve (kullarına çok acıdığı için onlara tatbiki kolay bir din gönderen bir) Rahîm olmuştur.
Cariyeleri birer seks kölesi olarak görmek abesle iştigaldir. Harem eğlencelik bir yer değildir, her şeyden önce bir evdir. Burada az önce de bahsettiğimiz mevzuya ilişkin aksi bir uygulama hiçbir zaman vuku bulmamıştır. Osmanlı İmparatorluğu’nda Harem, İslam şeriatına ve ahlaki ilkelere aykırı değil aksine cariyelerin güzelce öğrenim gördüğü her türlü ev işi, el işi alanında eğitim aldığı, ahlaki ve terbiye yönünden üstün donanımlı bir bir üniversite kurumudur. Cariyelere burada İslam Hukuku, fıkıh, Siyer-i Nebi dersleri verilir, üstün idrakli ve başarılı cariyeler de ödüllendirilerek onure edilirdi.
Cariyeler padişahla, onun eşleriyle aynı sofrada bulunmuştur. Padişahın yediğinden yemiş, içtiğinden içmiştir. Bununla birlikte cariyelerin büyük çoğunluğu da İslam’la şereflenmiştir. Az önce değindiğimiz hususu tekrar hatırlatmamız gerekirse, Harem’de İslam’a aykırı hiçbir durum söz konusu olmamıştır. İstisnalardan bahsetmiyoruz. İslam’a aykırı olan bir şey Harem geleneğiyle asla sistematik hale getirilmemiştir. Aksine burada padişaha layık eşler, onlara her konuda yardımcı ve destekçi yoldaşlar yetiştirilmiştir. Hasılı İslam’ın Osmanlı İmparatorluğu döneminde 7 bucağa, hak ve hakikat ile bu kadar hızlı ve geniş bir şekilde yayılmasına Harem geleneğinin de büyük bir katkısı olmuştur.
http://egemendogan.blogspot.com.tr/2014/06/yanls-anlatlan-harem.html
){kind=link}